NTGent
2 oktober 2020
NTGent opent voor de eerste keer haar deuren in het nieuwe theaterseizoen met een lezingenreeks rond de vraag: Why theatre? Milo Rau, artistiek leider van het stadstheater, had naar aanleiding van de pandemie gesteld ‘if we don’t learn from this, we’re fucked’.
En dat hij en zijn theater willen leren mag duidelijk zijn: er is een heuse ‘school of resistance’, er is net een boek uit met honderd antwoorden van kunstenaars op de vraag ‘Why theatre?’ en bij uitbreiding vanavond zes sprekers die zich onder de titel ‘Occupying Capitalism’ buigen over alternatieve strategieën binnen de kunsten.
Het aantal mensen dat mondjesmaat plaatsneemt doet vermoeden dat de ernst van de zaak nog niet tot iedereen doorgedrongen is. Terwijl we aan de vooravond van een ecologische en sociale catastrofe staan, vinden we de brug nog niet naar directe, collectieve actie en vreemd genoeg raken we daar voorlopig niet bij in paniek.
Ik vertel over een avond in een bar in Berlijn. Waar ik sprak met een man en het laatste wat ik vroeg was ‘what more you think there is to do?’ en hij antwoordde ‘to withdraw gracefully’.
Wat ik graag versta als een noodzakelijke beweging die ik graag verbeeld met mijn werk: je terugtrekken, in gratie, in goedgunstigheid. Kleiner worden, plaats maken voor iemand of iets anders. Ook vertel ik graag dat er altijd twee polen zijn waartussen mijn werk vorm krijgt: langs de ene kant de noodzaak (daar waar ik en de wereld elkaar aanraken), het politieke, langs de andere kant de goesting (een onduidbaar verlangen om iets op deze of gene wijze te maken of te doen), want niet alles is politiek. Iets in de richting van wat Sébastien Hendrickx in zijn antwoord op ‘Why theatre?’ als volgt verwoordt: ‘…ook dan zal de zingevende zinloosheid van de podiumkunsten geen luxe maar noodzaak zijn. Zo mogelijk zullen we er nog meer naar smachten: naar de rituele ontmoeting, het samen in het donker imaginaire bouwwerken ontdekken, de artistieke ervaring als een individueel-collectieve bron van empathie, troost, herinnering, inzicht, convivialiteit, kwetsbaarheid, rouwverwerking, humor, experiment, speculatie, wijsheid, etcetera’.
En om dat alles nog duidelijker te maken toon ik één van de werkjes die ik meeneem op mijn Wereldtournee door Antwerpen, getiteld ‘nieuwe vrienden’: een doosje waaruit sierlijk een zwaan opduikt die er langs de andere kant af lijkt te vallen, of nee, zich vooroverbuigt om met haar snavel mijn lippen te beroeren. Oooooooooo.